Przedsiębiorco, najwyższy czas upomnieć się o swoje pieniądze cz. 3 – terminy przedawnienia roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej

Kodeks cywilny stanowi, że termin przedawnienia roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi 3 lata. Dotyczy to na przykład roszczeń z umowy ubezpieczenia, umowy o roboty budowlane, umowy leasingowej. Od tej zasady przepisy przewidują jednak szereg wyjątków.

Dwuletni termin został przewidziany dla roszczeń:

• z umowy sprzedaży, roszczeń rzemieślników z tego tytułu oraz roszczeń prowadzących gospodarstwo rolne z tytułu sprzedaży płodów rolnych;
• z umowy dostawy;
• z umowy kontraktacji;
• z umowy o dzieło;
• z umowy rachunku bankowego z wyjątkiem roszczenia o zwrot wkładów oszczędnościowych (tutaj 3 lata);
• z umowy zlecenia w zakresie roszczenia o wynagrodzenie za spełnione czynności i o zwrot poniesionych wydatków, jak również z tytułu zaliczek udzielonych zleceniobiorcy;
• powstałych w zakresie działalności przedsiębiorstw hotelowych z tytułu należności za dostarczone mieszkanie, utrzymanie i usługi oraz z tytułu wydatków poniesionych na rzecz osób, które korzystają z usług takich przedsiębiorstw. Dotyczy to również, odpowiednio, przedsiębiorstw gastronomicznych.

Roczny termin został przewidziany dla roszczeń:

• z umowy przewozu osób lub rzeczy;
• z umowy najmu w zakresie roszczeń wynajmującego przeciwko najemcy o naprawienie szkody z powodu uszkodzenia lub pogorszenia rzeczy, jak również roszczenia najemcy przeciwko wynajmującemu o zwrot nakładów na rzecz albo o zwrot nadpłaconego czynszu;
• z umowy składu;
• z umowy spedycji, z tym że roszczenia przysługujące spedytorowi przeciwko przewoźnikom i dalszym spedytorom, którymi się posługiwał przy przewozie przesyłki, przedawniają się w ciągu 6 miesięcy od dnia, kiedy spedytor naprawił szkodę.

Terminy przedawnienia nie mogą być ani skracane, ani wydłużane przez czynność prawną. Inaczej mówiąc, strony umowy nie mogą ustalić, że będą stosować inny termin przedawnienia roszczeń niż wskazany w przepisach. Takie postanowienie umowne nie będzie skuteczne. To, co strony mogą zrobić, to dowolnie określić moment wymagalności roszczenia (co do wymagalności roszczenia zobacz tutaj), co będzie miało wpływ na datę rozpoczęcia i zakończenia biegu terminu przedawnienia roszczeń.

Tym samym, w każdym przypadku przedsiębiorca powinien upewnić się, jaki obowiązuje go termin przedawnienia roszczeń. Terminu przedawnienia nigdy nie można zakładać z góry. Przedsiębiorca musi również być świadom upływu czasu prowadząc negocjacje z dłużnikiem, co do sposobu spełnienia przez dłużnika zobowiązania. Negocjacje, to często bardzo długi proces, podczas którego łatwo jest zapomnieć o krótkich terminach przedawnienia i stracić szansę na odzyskanie należnych kwot.

Część 1 tego artykułu (Przedsiębiorco, najwyższy czas upomnieć się o swoje pieniądze cz. 1 – przedawnienie roszczeń majątkowych) znają Państwo tutaj. Część drugą przybliżającą początek, zawieszenie i przerwanie biegu terminu przedawnienia roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej znajduje się  tutaj.